حلقه گذاری معده؛ روش لاغری کم دردسر اما منسوخ شده

حلقه گذاری معده، که به نام باندینگ معده نیز شناخته می‌شود، به عنوان یک روش جراحی برای کاهش وزن به بازار معرفی شد. این روش به دلیل سادگی نسبی و کم‌دردسر بودن آن در دو دهه گذشته محبوب بود، اما اکنون به دلیل عوارض و معایب متعدد، مردم به تدریج از آن استفاده نمی‌کنند. در این مقاله، عمل حلقه‌گذاری معده، مزایا، معایب و عوارض آن را به دقت بررسی می‌کنیم.

حلقه‌گذاری معده چیست؟

عمل حلقه گذاری معده یا باندینگ معده، روشی است که در آن یک حلقه سیلیکونی به دور قسمت بالای معده قرار داده می‌شود تا حجم معده را کاهش دهد. این حلقه باعث می‌شود که معده به دو قسمت تقسیم شود: یک قسمت کوچک‌ترِ بالایی و یک قسمت بزرگ‌ترِ پایینی. با این تغییر، احساس سیری زودرس ایجاد می‌شود و مصرف غذا کاهش می‌یابد.

عمل حلقه‌گذاری معده برای چه کسانی مناسب است؟

حلقه‌گذاری معده برای افرادی که شرایط زیر را دارند مناسب است:

1. شاخص توده بدنی (BMI) بالا: معمولاً برای کسانی که شاخص توده بدنی آنها بالای ۳۵ است و نمی‌توانند وزن خود را از طریق روش‌های غیرجراحی کاهش دهند.
2. مشکلات پزشکی مرتبط با چاقی: مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا، و مشکلات قلبی.
3. آمادگی برای تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی: افرادی که آماده‌اند تا تغییرات دائمی در رژیم غذایی و سبک زندگی خود ایجاد کنند.

اقدامات قبل از عمل حلقه‌گذاری معده

بیمار برای آماده شدن جهت عمل حلقه گذاری معده باید این اقدامات را انجام دهد:

1. بررسی های پاراکلینیک: انجام آزمایش‌های خون، تصویربرداری‌های پزشکی (مانند سونوگرافی یا عکسبرداری رنگی از مری، معده و اثنی عشر) برای بررسی وضعیت کلی بدن.
2. مشاوره با متخصص تغذیه: تنظیم رژیم غذایی قبل از عمل و برنامه‌ریزی برای تغییرات بعد از عمل.
3. مشاوره روانشناسی: ارزیابی آمادگی روانی برای تغییرات زندگی پس از عمل.

نحوه انجام عمل حلقه‌گذاری معده

معمولا عمل حلقه‌گذاری معده به صورت لاپاروسکوپی انجام می‌شود و شامل مراحل زیر است:

ایجاد برش‌های کوچک

برش‌های کوچک در ناحیه شکم برای وارد کردن ابزارهای جراحی و دوربین لاپاراسکوپی.

گذاشتن حلقه

حلقه ممکن است معده را سوراخ کند و به داخل آن بیفتد. این وضعیت باعث تهوع، استفراغ و درد معده در فرد می‌شود و این درد معمولاً با خوردن غذا شدیدتر می‌شود. این حلقه از طریق مخزنی که در زیر پوست شکم قرارداده میشود قابل تنظیم است.

تنظیم حلقه

شش هفته پس از عمل که بافت فیبروز و نگهدارنده ای در اطراف حلقه ایجاد شد و آنرا در جای خودش تثبیت نمود، ازطریق تزریق مایع مخصوصی به داخل مخزن حلقه که در زیر پوست واقع شده، تحت عکسبرداری رادیولوژی و بلع ماده حاجب، حلقه مانند بالون یا بادکنک ظریفی باد میشود و به ابتدای معده در محل ورودی غذا فشار می اورد و از ورود سریع غذا به معده جلوگیری و موجب احساس سیری زودرس میگردد. با اینکار، حلقه، غذایی که خوب جویده شده باشد را براحتی عبور میدهد و غذای درشت و نجویده را پس میزند…! فرد ترجیح میدهد که با سوپ و مایعات نرم بدون گیر کردن در حلقه تغذیه کند و بتدریج لاغر شود.

مراقبت‌های بعد از حلقه‌گذاری معده

مراقبت‌های پس از عمل حلقه‌گذاری معده شامل موارد زیر است:

1. رژیم غذایی: پیروی از رژیم غذایی خاص و مصرف غذاهای کم چرب و کم کربوهیدرات بویژه پرهیز از مصرف بستنی و شیرینی جات. خوب جویدن و پرهیز از مصرف غذاهای ریش ریش و سفت که امکان عبور از محل تنگی حاصل از تنظیم حلقه را ندارند.
2. ورزش: شروع فعالیت‌های ورزشی منظم و مطابق با توصیه‌های پزشک.
3. مراقبت‌های زخم: نگهداری و مراقبت از محل نصب مخزن خصوصا برای هربار تنظیم حلقه باید رعایت اصول استریلیتی را نمود تا منجر به عفونت مخزن و خود حلقه نشود.

مزایای حلقه‌گذاری معده

1. روش غیر تهاجمی: نیاز به برش‌های بزرگ ندارد و به صورت لاپاروسکوپی انجام می‌شود.
2. کنترل بهتر بر روی احساس سیری: حلقه به کاهش حجم معده و ایجاد احساس سیری زودتر کمک می‌کند.
3. بازگشت‌پذیری: در صورت نیاز، حلقه می‌تواند برداشته شود و معده به حالت قبلی بازگردد.

معایب و عوارض حلقه‌گذاری معده

عوارض عمل حلقه‌گذاری معده می تواند امری اذیت کننده برای درمان جویان تلقی شود. از جمله عوارض شایع این عمل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مشکلات گوارشی: مشکلاتی مانند تهوع و استفراغ بدلیل گیر کردن غذا در این عمل بسیار رایج است. اکثر بیماران پس از مدت کوتاهی دچار ریفلاکس اسید و در اثر تنگی مسیر حلقه دچار گشادی مری میشوند.

درد و ناراحتی: درد در محل جراحی و احساس ناراحتی معمولا متعاقب سُرخوردن حلقه از جای خودش به سمت پایین یا بالا ایجاد میشود و بعضا میتواند منجر به انسداد کامل مسیر معده در اثر پرولاپس معده به بالای حلقه شود. در این وضعیت عمل اورژانس لاپاراسکوپی برای جا اندازی معده و اصلاح محل حلقه ضروری است. گاهی نیز جراح چاره ای جز خارج کردن حلقه ندارد.

عوارض جدی که باید به پزشک مراجعه کنید

از جمله عوارض جدی عمل باندینگ معده می توان می توان به موارد زیراشاره کرد که در صورت مشاهده هر کدام ار آن ها باید فورا به پزشک معالج خود مراجعه کنید:

عفونت: احتمال خطر عفونت در محل قرارگیری حلقه و همچنین در ناحیه مخزن آن که زیر پوست قرار دارد وجود دارد.

خونریزی و سوراخ شدگی: احتمال خونریزی از عروق طحالی و پارگی پشت معده و ناحیه کاردیا بدنبال دستکاری بالای معده در حین کارگذاشتن حلقه وجود دارد. حلقه ممکن است معده را سوراخ کند و به داخل آن بیفتد. این وضعیت باعث تهوع، استفراغ و درد معده می‌شود و این درد معمولاً هنگام خوردن غذا شدیدتر می‌شود. در مواردی این علائم ممکنست با افزایش نسبی وزن توام باشد. درمان اروژن یا نفوذ حلقه به داخل معده، برداشتن آن با آندوسکوپی است؛ لیکن عمل جراحی برای خارج کردن حلقه در صورتی که درآوردن آن ازطریق آندوسکوپی میسر نباشد ضروری است.

مشکلات تنظیم حلقه: کنترل و تنظیم حلقه عموما توسط خود جراح و یا در صورت تبحر پزشک رادیولوژیست، توسط ایشان انجام میشود. گاهی با تغییر نیم سی سی از حجم بالون داخلی حلقه، عبور غذا تسهیل و یا تشدید میشود. به مرور زمان ممکن است بالون حلقه که خاصیت نیمه تراوا دارد، دراثر افزایش فشار اسمزی درون آن بتدریج و غیرقابل محسوس، حجیم تر شود و نتیجتا فشار بر روی معده بیشتر و عبور غذا سخت تر شود.

به دلیل این عوارض و مشکلات، بسیاری از پزشکان امروزه این روش را به دلیل پیشرفت‌های جدید در روش‌های جراحی لاغری کمتر توصیه می‌کنند و روش‌های جایگزین را که نتایج بهتری دارند تجویز مینمایند.

احتمال موفقیت عمل حلقه‌گذاری معده

عمل حلقه‌گذاری معده می‌تواند به کاهش وزن منجر شود، اما موفقیت آن بستگی به پیروی دقیق از توصیه‌های پزشک و تغییرات سبک زندگی دارد. کاهش وزن معمولاً کمتر از روش‌های جراحی دیگر است و برخی از بیماران ممکن است به دلیل عوارض و مشکلات ناشی از حلقه، نتایج مطلوبی کسب نکنند. از سوی دیگر، باید گفت که پزشکان سایر روش‌های جراحی لاغری را به عمل حلقه گذاری معده ترجیح می‌دهند و در واقع این عمل را سال‌هاست که انجام نمی‌دهند و توصیه نمی‌کنند. اما اگر مایل هستید در مورد این روش لاغری اطلاعات بیشتری کسب کنید میتوانید با دکتر سید مجید سادات منصوری، پزشک باتجربه و متبحر در جراحی های لاغری مشاوره داشته باشید.

منبع: اقتباس شده از clevelandclinic