تهران ، خ پاسداران ، اول فرمانیه (لواسانی) ، ساختمان پزشکان (241) فرمانیه ، طبقه سوم ، واحد 9 +98 21 2280 1150 +98 21 2611 8110 info@drsadatmansouri.com شنبه تا چهارشنبه ساعت 4 الی 8 بعد از ظهر

عوارض عمومی جراحی‌های لاپاراسکوپی

(12 Votes)
عوارض عمومی جراحی های لاپاراسکوپی

جراحی لاپاراسکوپی مانند هرعمل جراحی دیگری میتواند دارای عوارضی باشد. عارضه عمل به معنی ایجاد اتفاق یا پدیده شناخته شده وقابل پیش بینی در جریان یک عمل جراحی یا بعدازآن است که معمولا قابل درمان وبرطرف شدن است اما منجر به طولانی تر شدن سیر بهبودی بعدازعمل میگردد. درجراحیهای لاپاراسکوپی نیز بروز برخی مشکلات میتواند موجب طولانی شدن سیر درمان ودوره نقاهت بعد ازعمل شود. احتمال بوجود آمدن این عوارض ومشکلات برحسب تبحر ومهارت جراح کاهش قابل ملاحظه ای می یابد ومعمولا آمار این عوارض باضریب احتمال پایینی همراه است. عوارض عمل لاپاراسکوپی اگرچه نادر است و با احتمال کمی ایجاد می شود اما معمولا بر دو دسته میباشند : یکی آنها که درحین عمل اتفاق می افتد ودیگری عوارضی که پس ازعمل ایجاد می شود :

۱- عوارض حین عمل :

الف) سوراخ شدن روده یا احشاء داخل شکمی: معمولا درابتدای لاپاراسکوپی لازم است شکم توسط گازکربنیک بادشود تافضای لازم برای رویت احشاء شکمی ایجاد گردد؛ برای دمیدن هوا بداخل شکم از سوزنی کلفت و اتوماتیک بنام وِرِس استفاده میشود که پس ازورود بداخل شکم به دستگاه حاوی مخزن گازکربنیک متصل وسپس بافشاری یکنواخت وآرام شکم باد میشود. ممکنست با ورود این سوزن خصوصا درافرادی که سابقه عمل قبلی وچسبندگی در شکم دارند قوسی ازروده که درمسیر سوزن است مورد اصابت سرتیز سوزن قرارگیرد وروده بغتتاً سوراخ شود . درچنین حالتی لازم است باشروع عمل ابتداءً محل سوراخ دوخته وبسته شود وسپس عمل ادامه یابد . همین اتفاق ممکن است درحین ورود تروکار (که وسیله لوله ای شکلی با دریچه های اتوماتیک ورود وخروج هوااست) ایجادشود.

ب) سوراخ شدن ویا صدمه دیدن عروق بزرگ شکمی : برخی جراحان کم تجربه ویا عجول ممکنست درصورت ورود ناشیانه سوزن ورس یا تروکارها خصوصا اولین تروکار بداخل شکم، ناگهان مواجه با پارگی یا صدمه عروق اصلی شکم مانند شریان آئورت ویا ورید بزرگ کاو که درمجاورت آئورت قرارگرفته، شوند و بروز یک فاجعه شکمی را شاهد باشند. بهمین جهت بسیاری ازجراحان باتجربه ی لاپاراسکوپی ترجیح میدهند تروکار اول را زیر دید مستقیم وبدون استفاده از سوزن ورس وارد کنند.

ج) پنوموتوراکس : تجمع هوا در داخل قفسه صدری وخارج ازریه ها را پنوموتوراکس می نامند، این عارضه درحین لاپاراسکوپی و بندرت اتفاق می افتد. علت آن رسوخ هوا بداخل قفسه سینه ازطریق دیافراگم دراثر فشار زیاد هوا در داخل شکم است.

د) آمفیزم زیرجلدی : تجمع هوا در زیر پوست گاهی بطور نادر دیده میشود که دراثر افزایش فشار هوای داخل شکم و جذب گازکربنیک از طریق لایه های جدارشکم ویا میان سینه بوجود می آید ومعمولا طی چند ساعت پس از عمل خودبخود ازبین میرود.

ه) گاهی در بیماران قلبی که قدرت انقباضی کافی ونرمالی ندارند ایجاد هوا در داخل شکم که بنام پنوموپریتونیوم گفته می شود ، میتواند روی میزان بازگشت خون ازوریدهای اصلی شکم به قلب تاثیر گذاشته و باعث کاهش حجم خون درگردش شود ومنجر به افت فشارخون درحین عمل گردد. درچنین حالتی جراح میبایست از ایجاد فشار زیاد گاز درداخل شکم خودداری کند .

عوارض بعد از عمل :

الف) درد ناحیه گردن و شانه در روز های نخست بعد از لاپاراسکوپی در بعضی بیماران دیده می شود که حاکی از کشش عضلات جدارشکم و نیز دیافراگم است. درد عضله دیافراگم معمولا در گردن وشانه احساس میشود. دراکثراوقات دردبا ایستادن وراه رفتن کاهش می یابد وبا خوابیدن بیشتر میشود. این مشکل خودبخود ظرف چندروز مرتفع میگردد.

ب) خونریزی ازمحل برشهای جراحی وتروکارها : اگر درحین عمل متوجه خونریزی ازمحل ورود تروکارها شویم میتوانیم با بخیه زدن یا استفاده از الکتروکوتری ویا درنهایت از گذاشتن یک سوند بالون دار درموضع مربوطه خونروی را مهارکنیم. اما گاهی درپایان عمل بخاطر فشار موقت روی رگهای ظریف وموئینه ای که بریده شده اند خونریزی وجود ندارد اما بعدا که بیمار جابجا میشود این مویرگها بازشده وخونریزی مختصر میکنند که مکانیسمهای انعقادی دربدن فرد، آنرا محصور ومحدود میکند. در موارد معدودی ممکنست بدلیل مصرف داروهای ضدانعقادی و اختلال درسیستم انقعادخون خونروی ادامه یابد که باید مجددا بیماررا تحت عمل لاپاراسکوپی قراردادو موضع خونریزی را پیدا و کنترل کرد.

ج) آمبولی ریوی یکی از عوارض شایع لاپاراسکوپی خصوصا درافرادچاق میباشد. درصورت وجود زمینه انعقادی بالاتر از معمول وبدلیل طولانی شدن عمل جراحی و نیز وجود چربیهای فراوان در شکم واندام تحتانی و بیحرکتی در دوره بعداز عمل، رکود جریان خون درساقهامنجر به تشکیل لخته های ظریف در وریدهای اندام تحتانی میشود وهمین موجب به دام افتادن لخته ها در درخت عروقی ریه ها شده بنحوی که دراکثر اوقات با اولین قدمهایی که فرد شروع به راه رفتن میکند ایجاد میشود و وموجب تنگی نفس واخلال در گردش خون قلبی وسپس افت فشار وعواقب خطیرتری میگردد که بلافاصله باید بیمار را دربخش ویژه تحت درمانهای خاصی قرارداد تا از ایجاد مرگ ومیر بالای این عارضه جلوگیری شود. برای پیشگیری از این عارضه میبایست قبل از عمل داروهای ضدانعقادی تزریق نمود وپوشیدن جوراب واریس را به بیمار توصیه نمود وتا بعداز عمل هم آنرا ادامه داد. استفاده ازپمپهای فشارنده درساقها درحین عمل وراه اندازی هرچه زودهنگام بیمار بعد از بهوش آمدن بطور قابل توجهی از ایجاد آمبولی جلوگیری میکند. حرکت دادن ساقها وپاها درحالی که فرد روی بستر خوابیده است وهمچنین راه رفتن هرچه بیشتر وهرچه زودتر، از توصیه های موکدی است که به بیماری که تحت عمل لاپاراسکوپی قرار گرفته است، می شود.

د) عفونت زخم محل ورود تروکارها از موارد خیلی نادری است که گاهی اتفاق می افتد. درصورت عدم رعایت استریلیتی ویا خروج بافتهایی از اعضای آلوده به میکروارگانیسمها مثل روده بزرگ یا مخاط معده وکیسه صفرا ومانند آن میتواند منجر به عفونت درمحل زخم ورودی تروکار شود. بهتر است برای پیشگیری، درهنگام خروج بافتها یا بیرون آوردن اعضایی مثل قطعه ای از روده یا معده وغیره، حتما آنها رادرحفاظ یا پوششی قرارداد تا تماسی با جدار محل برش نداشته باشند.

ه) فتق محل ورود تروکارها : برمبنای قطر وسایلی که درحین لاپاراسکوپی استفاده می شود، سایز مناسب تروکارها انتخاب واز راه پوست وارد حفره شکم میشود. دراکثرموارد نیازی به ترمیم محل ورود تروکارهای ۵ وحتی ۱۰ میلیمتری نیست. اما ترجیحا باید محل سوراخ تروکارهای ۱۲ میلیمتری ویا بیشتر را پس از اتمام عمل ودرآوردن تروکارها ترمیم نمود. عدم ترمیم این سوراخها میتواند منجر به بروز فتق جدارشکم درماههای آتی گردد. گاهی اوقات جراح بدلیل طولانی شدن زمان عمل وخستگی مفرط، از دوختن سوراخ تروکارهای ۱۲ خودداری میکند وهمین ممکن است موجب گیر کردن قوسی از روده در داخل سوراخ مذکور گردیده و دراولین روزهای بعداز عمل بدلیل انسدادروده جراح را مجبور به انجام لاپاراسکوپی مجدد برای رفع مشکل جدید نماید.

بيمارستان تخصصي و فوق تخصصي لاله
انجمن جراحان درون بین ایران
پرتال جراحان ایران
انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران
سازمان نظام پزشکی
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ، درمانی شهید بهشتی
Royal College of Surgeons of Hull
Society of American Gastrointestinal and Endoscopic Surgeons
International Federation for the Surgery of Obesity and Metabolic Disorders
بیمارستان نیکان
بیمارستان یاس سپید تهران
بیمارستان نور افشار
بیمارستان پارسیان
بیمارستان پارس
بیمارستان فرمانیه
Slider